Przyczyną powstania Międzynarodowej Organizacji Psów Ratowniczych było trzęsienie ziemi mające miejsce w roku 1988 w Armenii. Wydarzenie to spowodowało śmierć niemal 25 tysięcy ludzi oraz przyczyniło się do utworzenia ogromnych zniszczeń w regionie miast Leninakan, Spitak czy też Kirowakan. Prowadzone wówczas akcje ratownicze utrudniane były przez obfite opady śniegu, a co za tym idzie – również przez niskie temperatury. Nadal owe wydarzenie uważane jest za największą tragedię sejsmiczną, która spotkała wspomniany region w nowoczesnej historii tych terenów. Było to o tyle znaczące, że jako pierwsze zmusiło rządzących socjalistycznego kraju do zwrócenia się o pomoc do zachodnich państw. Po przeprowadzeniu akcji ratowniczych na terenie Armenii międzynarodowe zespoły pomocy humanitarnej, a nawet zespoły psów ratowniczych, zaczęły napotykać problemy związane z koordynacją działań w swoim kręgu. Wówczas powstał pomysł, na podstawie którego na arenie międzynarodowej utworzone zostały jednolite standardy, na podstawie których zespoły ratownicze z psami miały działać. Zdefiniowano także procedurę szkolenia psów ratowniczych.
International Search and Rescue Dog Organisation
W 1993 roku utworzono Międzynarodową Organizację Psów Poszukiwawczo-Ratowniczych. Miało to miejsce na spotkaniu założycieli organizacji w Austrii. Wolfgang Zörner – ówczesny szef Austriackiej Brygady Psów Ratowniczych – został ogłoszony prezesem organizacji, natomiast jej siedzibą został Salzburg. Nowo utworzona organizacja otrzymała skrót “IRO”, którego angielskie rozwinięcie brzmi: International Search and Rescue Dog Organisation.
IRO to zarejestrowane stowarzyszenie non-profit, a w skład jego zarządu wchodzi międzynarodowy zespół. Członkami stowarzyszenia obecnie są 103 organizacje z 37 krajów świata, jednak należy zwrócić uwagę na fakt, iż liczba organizacji członkowskich stale wzrasta.
Dzięki różnorakim spotkaniom w ramach organizacji członkowie dzielą się swoimi umiejętnościami, promują wymianę wiedzy, jak również dają możliwość na przeprowadzenie dialogu z ekspertami. Dzieje się tak za sprawą organizacji imprez testowych, innowacyjnych szkoleń, a także zawodów, które zawsze przeprowadzane są w zgodzie z międzynarodowymi standardami. Wspólną wizją przyświecającą członkom wspomnianej organizacji jest ratowanie życia.
Finansowanie IRO
Po zapoznaniu się z działalnością IRO, nasuwa się pytanie o to, w jaki sposób organizacja pozyskuje fundusze na tak szeroki wachlarz działań. Odpowiedzią są składki członkowskie od organizacji krajowych, a także datki wpłacane przez sponsorów. Zebrane pieniądze w głównej mierze wykorzystywane są do wspierania organizacji krajowych, między innymi w kwestii dostarczania sprzętu czy też szkolenia czworonogów. Kwestią wartą poruszenia jest to, że na zasadzie wolontariatu działa zarówno zarząd organizacji, jak i międzynarodowy panel ekspertów, który składa się nie tylko z trenerów, ale też z sędziów, a nawet klasyfikatorów..
Szkolenie psa ratowniczego
Z początkiem 2006 roku IRO zdecydowało o zawarciu porozumienia dotyczącego współpracy z FCI (Federation Cynologique International), czyli międzynarodową organizacją kynologiczną, która jest odpowiedzialna nie tylko za hodowlę wszystkich ras psów ratowniczych, ale także za ich wyszkolenie.
Certyfikowanie psów opiera się o międzynarodowe regulaminy psów ratowniczych IRO. W momencie uzyskania zaliczenia z egzaminu (minimum w klasie A), a także po wypełnieniu obligatoryjnych wymogów, występuje możliwość uzyskania licencji Psa Ratowniczego STORAT. Należy podkreślić, że dokument ważność posiada przez rok, a to z powodu konieczności nieustannego utrzymywania przez czworonogi wysokiego poziomu. Szkoleniem objęte są nie tylko psy, ale również ich przewodnicy. Wymagana jest od nich sprawność fizyczna na wysokim poziomie, znajomość wiedzy z zakresu zarówno psychologii zwierzęcia, jak i teorii zapachów. Kolejną ważną umiejętnością przewodnika jest udzielanie pierwszej pomocy oraz umiejętne posługiwanie się sprzętem potrzebnym w trakcie akcji ratowniczych, a mowa o mapach, GPS bądź radiotelefonie.
Podczas rekrutacji u psów zwraca się uwagę w szczególności na jego budowę, czy też na stabilność emocjonalną. W pierwszej kolejności skupia się także na tym, czy czworonogi posiadają chęć do pracy i nauki. Warto pochylić się nad kwestią finansową szkolenia psów poszukiwawczo-ratowniczych. Albowiem kwota, jaka potrzebna jest przez okres dwóch lat to w zaokrągleniu 20 tys. euro. Wydawana jest ona nie tylko na wyżywienie bądź wizyty u lekarzy weterynarii, ale także na potrzebny sprzęt oraz szkolenia.
Podsumowanie
W ramach podsumowania należy podkreślić, że nie każda rasa psa nadaje się do tego, ażeby móc brać udział w akcjach ratowniczych. Najczęściej mamy do czynienia z rasami takimi jak: owczarek niemiecki, golden retriever, owczarek belgijski czy też labrador, bądź border collie. Dzieje się tak za sprawą tego, iż charakteryzują się one lojalnością, chęcią do wykonywania zadań podczas szkoleń, ale także inteligencją. Oczywistym jest jednak, że przy wyborze psów ratowniczych należy kierować się też wiekiem psa, jego wielkością, a nawet poziomem energii, jaki go charakteryzuje.
Bibliografia: