Od wielu lat Chińska Republika Ludowa przyciąga wzmożoną uwagę środowisk międzynarodowych ze względu na poważne zaniedbania w zakresie ochrony praw zwierząt. Choć chińskie ustawodawstwo zawiera ogólne przepisy dotyczące dobrostanu fauny, odnoszą się one wyłącznie do gatunków określanych jako „rzadkie” (zagrożonych wyginięciem), zwierząt wykorzystywanych w badaniach laboratoryjnych oraz zwierząt przebywających w ogrodach zoologicznych. W konsekwencji zwierzęta hodowlane oraz te uznawane w zachodnim kręgu kulturowym za domowe nie są objęte jasnymi regulacjami, co otwiera drzwi do licznych nadużyć, a także wręcz toleruje zachowania nacechowane okrucieństwem.
Zwierzęta w chińskiej tradycji światopoglądowej
Międzynarodowe organizacje prozwierzęce w debacie często wskazują na przekonanie, że idea praw zwierząt jest obca tradycyjnej kulturze chińskiej, a stanowi jedynie wyraz wpływów zachodnich modeli etycznych. Tymczasem warto zauważyć, że już w starożytnych nurtach filozoficznych, takich jak taoizm czy buddyzm, podkreślano znaczenie troski o zwierzęta oraz potrzebę współczucia wobec ogółu istot żyjących. Niemniej jednak, zjawisko wysokiego poziomu społecznej obojętności wobec cierpienia zwierząt należy przynajmniej częściowo odczytywać jako pochodną ideologicznego dziedzictwa epoki Mao Zedonga. W ramach kampanii przeciwko tak zwanemu „burżuazyjnemu sentymentalizmowi” dyktator jednoznacznie potępiał wszelkie przejawy empatii wobec zwierząt. Zgodnie z wizją maoizmu publiczne zaangażowanie w kwestie dobrostanu zwierząt było postrzegane jako działanie kontrrewolucyjne, gdyż odwracało uwagę od kluczowych założeń budowania komunizmu. W rezultacie we współczesnych Chinach głęboko zakorzenione pozostają dysfunkcyjne wzorce traktowania zwierząt. Dodatkowo, wraz z postępującą globalizacją, obserwuje się wiele nadużyć motywowanych chęcią spełnienia specyficznych oczekiwań określonej grupy internautów.
Monetyzowanie cierpienia
Dystrybucja materiałów ilustrujących przemoc wobec zwierząt odbywa się przede wszystkim za pośrednictwem aplikacji Telegram. W odróżnieniu od takich komunikatorów jak WhatsApp czy Messenger, Telegram – zaprojektowany przez Rosjanina Pawła Durowa – charakteryzuje się ograniczonym oraz dość nieudolnym systemem moderacji treści, co w praktyce umożliwia publikację materiałów o naturze przestępczej. W ramach funkcjonujących na tej platformie pogrupowanych społeczności użytkownicy udostępniają dokumentację brutalnych oraz długotrwałych aktów okrucieństwa względem bezpańskich kotów, kotów skradzionych od ich właścicieli oraz różnego rodzaju zwierząt futerkowych. Ponadto prezentowane nadużycia podlegają monetyzacji, celem osiągnięcia pieniężnego zysku. Niektóre z grup oferują opcje zamówień, w tym kontekście za dodatkową opłatą możliwy jest wybór ofiary oraz formy przeprowadzanych tortur.
Problem został zidentyfikowany po raz pierwszy wiosną 2023 roku oraz od tego czasu pozostaje w fazie rozwojowej. Zgodnie z dochodzeniem organizacji walczących o prawa zwierząt, a także ustaleń zaangażowanych internautów, ujawniono, że część z członków omawianych grup posiada bogatą historię produkcji filmów snuff. Przed utworzeniem struktur kolektywnych działali oni w sposób niezależny, dopuszczając się okazjonalnych aktów przemocy wobec zwierząt. Jednakże, po sformalizowaniu społeczności przeszli do działań na masową skalę.
Chińskie społeczności Telegramowe odpowiedzialne za dystrybucję materiałów szokowych wyróżniają się wysokim poziomem wewnętrznej organizacji. Zatrudniają specjalistów z branży IT oraz rekruterów wyspecjalizowanych w werbowaniu podatnych na manipulację nastolatków, kuszonych wizją łatwego zarobku. Dochód członków grup pochodzi z transakcji kryptowalutowych, natomiast konsumentami publikowanych treści są użytkownicy z różnych regionów świata, którzy uiszczają opłatę za dostęp do oferowanych materiałów.
Działania aktywistów
Aktywiści z organizacji Feline Guardians w związku z szeroko zakrojonymi działaniami śledczymi ujawinili istnienie zorganizowanej struktury przestępczej określanej mianem „Cat Torture Rings”. Członkowie grupy od dłuższego czasu porywają koty i kocięta, które następnie poddają bestialskim torturom wyłącznie w celu zaspokojenia sadystycznych potrzeb sprawców oraz odbiorców. Sprawcy, to w przeważającej mierze nastolatkowie i młodzi dorośli, którzy wykorzystują luki powstałe wskutek niedostatku adekwatnych mechanizmów ochrony zwierząt domowych w chińskim porządku prawnym. W konsekwencji, pod osłoną rzekomej legalności, dopuszczają się rażących pogwałceń szeregu międzynarodowych konwencji oraz traktatów dotyczących ochrony zwierząt.
W związku z powyższym Feline Guardians wzywają społeczność międzynarodową do pilnego zaangażowania się w zatrzymanie tej przemocy. W tym kontekście aktywiści apelują o wszczęcie oficjalnego śledztwa, zgłaszanie każdego podejrzanego, wsparcie chińskich wolontariuszy w operacjach ratunkowych oraz uruchomienie globalnej kampanii informacyjnej. Jednocześnie organizacja wzywa lokalne i międzynarodowe organizacje pozarządowe do współpracy na rzecz zaostrzenia przepisów przeciwko znęcaniu się nad zwierzętami w Chinach. Działania aktywistów mają na celu ostateczne powstrzymanie grupy „Cat Torture Rings”, ukaranie winnych oraz utworzenie trwałych mechanizmów prawnej ochrony kotów.
Podsumowanie
Koszmary współczesnego świata, o których mówi się niewiele, po cichu eskalują, napędzane dążeniem do pomnażania majątku oraz zdobywania żałosnej sensacji. Hermetyczność zamkniętych społeczności predysponuje je do generowania wewnętrznych słabości, które prędzej czy później prowadzą do wyniesienia kontentu, nawet płatnego, na światło publiczne. W tym przypadku, ową zależność doskonale ilustrują grupy na platformie Telegram, które komercjalizują drastyczne materiały przedstawiające cierpienie kotów. Podjęcie efektywnych działań przeciwko dystrybucji tych okrutnych treści napotyka jednak istotne bariery prawne w Chińskiej Republice Ludowej. Zwierzęta domowe nie są tam przedmiotem odrębnej ochrony prawnej, lecz uznawane są za część mienia oraz jedynie w ten sposób są rozpatrywane prawnie. Pomimo pozycji Państwa Środka jako znaczącego gracza na arenie międzynarodowej, kraj wciąż opracowuje pewne ramy etyczne. Chińczycy jako społeczeństwo pozostają w fazie rozwoju oraz nadal kształtują się określone wartości, które z europejskiego punktu widzenia mogą wydawać się logiczne. Z uwagi na powyższe, międzynarodowa społeczność działająca pod szyldem organizacji Feline Guardians, kierując się troską o los zwierząt, zdecydowała się zjednoczyć, celem skutecznego powstrzymania opisanego procederu oraz pociągnięcia winnych do odpowiedzialności.
Bibliografia:
Cao, D. Animals in China: Law and Society. Palgrave Macmillan, Houndmills & New York 2015.
Fan, R. How Should We Treat Animals? A Confucian Reflection. Springer Science+Business Media, Dordrecht 2010.
felineguardians.org (data dostępu: 21.07.2025)
felineguardianspolska.pl (data dostępu: 21.07.2025)
Jankowski, W. Prawna ochrona zwierząt w Chinach. Aspekty filozoficzne i prawne. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2021.
Lu, J., Bayne, K., & Wang, J. Current Status of Animal Welfare and Animal Rights in China. Universities Federation for Animal Welfare, Wheathampstead (Hertfordshire) 2013.
Bezpiecznik.org 