Ojciec chrzestny w reżyserii Francisa Forda Coppoli podbił serca milionów ludzi na całym świecie. Zdobył 3 Oscary (za najlepszy film, najlepszy scenariusz adaptowany oraz najlepszego aktora pierwszoplanowego, Marlona Brando). To arcydzieło kinematografii opowiada o na wpół fikcyjnej historii sycylijskiej mafii, która w pogoni za lepszym jutrem zawitała do Stanów Zjednoczonych. Która organizacja przestępcza wzbudza wśród ludzi większe emocje (a nierzadko i podziw) niż mafia?
CZYM JEST MAFIA?
Z samego założenia organizacja nazywana mafią ma przynosić zyski. Jest to zorganizowana grupa przestępcza o dużych wpływach i powiązaniach z osobami na różnych szczeblach władzy, prowadząca działalność gospodarczą finansowaną z przestępstw.
Teorii powstania samego wyrazu mafia jest wiele, a etymologia nie jest do końca jasna. Najbardziej prawdopodobnymi źródłami tego słowa są następujące warianty:
- pierwsze litery hasła „Morte Alla Francia Italia Anela” („Śmierć Francuzom hasłem Włochów”), które zostało rozpowszechnione w czasie francuskiej niewoli na Sycylii;
- „Ma Fia” („Moja córka”) – oznaczać miało błagalny krzyk matki w czasie Nieszporów Sycylijskich w 1282 roku, kiedy to dowiedziała się ona o gwałcie na jej córce, dokonanym przez jednego z francuskich żołnierzy; według tej historii, z hasłem „Ma Fia!” na ustach Sycylijczycy dokonali krwawego odwetu na Francuzach w ich garnizonie.
Czym jest mafia według Fabrizio Calviego, włoskiego autora książki o Cosa Nostrze?
„To organizacja złoczyńców, mająca na celu nielegalne bogacenie się jej członków i występująca jako pasożytniczy pośrednik, narzucony przemocą, między własnością a pracą, produkcją a konsumpcją, między obywatelem a państwem. Mafia to kapitalizm pasożytniczy, który zarabia, ale nie kreuje niczego, poza narkotykami i śmiercią”
’Ndràngheta
Nazwa: ’Ndrangheta (gr. ἀνδραγαθία)
Miejsce i rok powstania: Kalabria, Włochy, 1861 r.
Liczba członków: 10 tys.
Region wpływów: Włochy, Kanada, Australia, Ameryka Południowa
Główne źródło zarobków: handel kokainą oraz bronią, restauracje, sklepy, firmy budowlane
Przybliżone roczne obroty pieniężne: 5 mld $
’Ndràngheta, która nazwę zaczerpnęła od greckiego słowa andragathía (ἀνδραγαθία) oznacza bohaterstwo, cnotę. Skąd taka nazwa dla mafii z samego serca włoskiej Kalabrii? Prawdopodobną przyczyną wyboru akurat tej nazwy jest rejon początkowych działań ’Ndrànghety, która przez pierwsze 30 lat swojego istnienia aktywnie działała jedynie w miejscu swojego powstania, czyli w Kalabrii. W tym położonym na południu Włoch regionie wiele rodzin w 2. połowie IX wieku porozumiewało się greckim dialektem — językiem griko, któremu zawdzięczamy nazwę tej organizacji. Często była uważana za podrzędną wobec sycylijskiej Cosa Nostry czy neapolitańskiej Camorry, a wejście na „mafijny szczyt” w czasie panowania obu tych mafii wymagało odwagi.
Wyróżniającą cechą ’Ndranghety jest fakt, iż członkiem tej mafii mógł zostać jedynie członek rodziny jednego z jej dotychczasowych członków. Taka bliska relacja zacieśniała oddanie i bezgraniczne zaufanie wobec innych członków, co pozwoliło ’Ndrànghecie zostać najpotężniejszą mafią we Włoszech w latach 90. ubiegłego wieku i w pierwszej dekadzie XXI wieku.
Poza nielegalną działalnością, taką jak handel kokainą, bronią, wyłudzenia i porwania, ’Ndràngheta zajmowała się również dozwolonymi pracami dochodowymi. Ich legalnymi źródłami zarobku były m.in. firmy budowlane, liczne restauracje czy sklepy, które cieszyły się popularnością na Półwyspie Apenińskim.
Struktury ’Ndrànghety uległy zmianom, które wymusiło otoczenie organizacji. Wewnątrz mafii powstało tajne stowarzyszenie o nazwie La Santa, którego członkowie byli znani jedynie między sobą. Byli oni często najważniejszymi bossami poszczególnych gangów i zarządzali wieloma grupami przestępczymi. Ich zadaniem było między innymi korumpowanie przedstawicieli władzy państwowej oraz dezinformacja organów ścigania. Mając na uwadze silną decentralizację władzy w tej organizacji przestępczej, obecnie ’Ndràngheta jest niemal niemożliwa do rozszyfrowania.
Sołncewska Brać
Nazwa: Sołncewska Brać (ros. Солнцевская братва)
Miejsce i rok powstania: Moskwa, Rosja, 1980 r.
Liczba członków: 12 tys.
Region wpływów: Eurazja
Główne źródło zarobków: handel i produkcja narkotyków, kontrola życia nocnego, handel ludźmi, przestępstwa internetowe, wyłudzenia, porwania
Przybliżone roczne obroty pieniężne: 9 mld $
Mafia ta powstała w 1980 r. na przedmieściach Moskwy i prężnie działa w całej Eurazji. Jest największą zorganizowaną grupą przestępczą, której liczba członków nie jest do końca jasna, a wszystko to za sprawą ich rozmieszczenia aż w 50 państwach. Sołncewska Brać działa również w Polsce, głośno było o ich układach z gangiem pruszkowskim w związku z przemytem alkoholu, narkotyków, samochodów oraz współpracy na płaszczyźnie porwań, okupów i haraczy. Kontrolują około 12% rosyjskich klubów nocnych.
Ten zlepek gangów znany był od samego początku swojej działalności ze szczególnego okrucieństwa, tym bardziej, iż ich „znakiem firmowym” było odcinanie palców swoich ofiar. Członkowie nie mają prawa kontaktować się z władzami ani innymi organizacjami, które byłyby w stanie im zaszkodzić. Surowo przestrzegana jest również zmowa milczenia, ponieważ nie istnieją w niej żadne ustępstwa, a nieposłuszeństwo jest karane śmiercią.
Sołncewska Brać posiada wpływy ulokowane w ponad 80% rosyjskich banków, co doskonale obrazuje ich siłę względem innych tego typu organizacji. Warto też wspomnieć, że mafia ta handluje ustawami — pokazuje to ich niebagatelny wpływ na sytuację polityczną w kraju.
Yamaguchi-gumi
Nazwa: Yamaguchi-gumi (jap. やくざ)
Miejsce i rok powstania: Japonia, 1915 r.
Liczba członków: 36 tys.
Region wpływów: Japonia, Oceania
Główne źródło zarobków: przemyt narkotyków, hazard, kontrola życia nocnego, pornografia, machinacje finansowe na giełdzie
Przybliżone roczne obroty pieniężne: 6,6 mld $
Yamaguchi-gumi wchodzi w skład japońskiej Yakuzy. Na przestrzeni lat liczba gangów wchodzących w skład Yakuzy malała, przez co liczba członków ze 180 tys. spadła do niespełna 70 tys. w 2000 r. Członkowie gangu Yamaguchi-gumi stanowią obecnie mniej więcej połowę składu całej Yakuzy, są też najbardziej dochodowym elementem tej przestępczej układanki. Ale zaraz… skąd się wzięła nazwa yakuza? Inspiracją do nadania takiej nazwy była japońska gra karciana, w której gracz posiadający karty 8-9-3 był zarazem właścicielem „najgorszej ręki” w grze hanafuda. „8-9-3” w wymowie japońskiej brzmi właśnie „ya-ku-za”.
Znani ze swoich bezlitosnych działań oraz spektakularnych wpływów na funkcjonowanie ówczesnych rządów, członkowie piramidy przestępczej stali się prawdopodobnie najbardziej rozpoznawalnymi gangsterami na świecie.
Dwa istotne fakty o Yamaguchi-gumi:
- Zarówno ta „podgrupa”, jak i cała Yakuza należy do najsilniej scentralizowanych organizacji przestępczych na świecie, co sprawia, że mimo większego ryzyka skutecznego przeciwstawiania się władz państwowych, łatwiejsze jest księgowanie i zarządzanie wszelkimi założeniami, akcjami, a także przypisywaniem dochodów. Skomplikowana hierarchia pozwala na utrzymanie porządku i rygorystycznych zasad wewnątrz organizacji.
- Każdy z członków Yakuzy odznacza się charakterystycznymi tatuażami — są one o tyle ważne, iż tatuaż na plecach informuje o dokładnej profesji jego posiadacza, od handlu narkotykami, przez napaści i przemyt, po zabójstwa na zlecenie; szeroko rozwinięta kultura łaźni publicznych w Japonii sprawia, że widok takiego kompana do wyciszenia się w oczyszczającej organizm parze wodnej w akompaniamencie olejków nie jest niecodzienny.
Camorra
Nazwa: Camorra
Miejsce i rok powstania: Neapol, Włochy, 1820 r.
Liczba członków: ~7 tys.
Region wpływów: Włochy, Ameryka Południowa, USA
Główne źródło zarobków: napady, wymuszenia, handel bronią, morderstwa na zlecenie, „utylizowanie” toksycznych odpadów
Przybliżone roczne obroty pieniężne: 4,9 mld $
Camorra jest bardzo specyficzną organizacją przestępczą. Nazwa z języka hiszpańskiego oznacza „sprzeczkę”, „konflikt”, „walkę”. Sama Camorra wywodzi się ze światka neapolitańskich więzień, gdzie jej członkowie jako gang więzienny ochraniali skazańców przed członkami innych gangów. Rozszerzyli później swoją działalność poza zakłady karne, rabując sklepy, hotele czy napadając ludzi i „proponując” im ochronę. Obecnie są zatrudniani przez firmy z północnych oraz centralnych Włoch do wywożenia toksycznych odpadów na południe kraju, u podnóża Wezuwiusza. Teren ten stał się pewnego rodzaju wysypiskiem, mimo protestów miejscowej ludności i starań samorządów sytuacja nie ulega poprawie.
Cechą charakterystyczną, po której można rozpoznać członków tej mafii, jest blizna po rozcięciu na twarzy. Nie jest znana historia, dlaczego stała się ona ich znakiem rozpoznawczym.
Samorządy we Włoszech chronią wybrane grupy mafijne, w tym Camorrę, która wsparła sprzyjających im kandydatów na poszczególne stanowiska. Poza granicami Włoch organizacja działa między innymi w Ameryce Południowej, gdzie produkuje narkotyki, w tym kokainę oraz heroinę, a także w USA, które są naturalnym rynkiem zbytu dla towaru wyprodukowanego wcześniej na południu.
Cosa Nostra
Nazwa: Cosa Nostra (wł. La Cosa Nostra)
Miejsce i rok powstania: Sycylia -> USA, lata 30.
Liczba członków: 10 tys.
Region wpływów: USA (Nowy Jork, Filadelfia, Chicago, Kansas City, Detroit), południe Włoch
Główne źródło zarobków: płatna ochrona, rozstrzyganie sporów między przestępcami, nadzór nielegalnych transakcji, wymuszenia, kontrolowanie nielegalnych umów, przemytów i życia nocnego
Przybliżone roczne obroty pieniężne: 4,6 mld $
La Cosa Nostra (z włoskiego „nasza sprawa”) jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych grup przestępczych na świecie. Wszystko to za sprawą szerokiej gamy „usług” oraz głośnych akcji zarobkowych, a także filmu Ojciec chrzestny, który obrazował właśnie na wpół fikcyjne sytuacje z życia i działania struktur włoskich mafioso w Stanach Zjednoczonych.
Charakterystycznym elementem rekrutacji na „członka rodziny” przestępczej jest udział w zabójstwie. Jest to pewnego rodzaju zabezpieczenie przed wstąpieniem w szeregi organizacji osób niepowołanych, w tym szpiegów innych mafii czy organizacji państwowych, np. policji. Gdy osoba jest gotowa na przystąpienie do rodziny, przechodzi rytuał polegający na skropieniu własną krwią świętego obrazka, a następnie podpaleniu go i wypowiedzeniu słów:
„Jeśli zdradzę Cosa Nostrę, spłonę jak ten święty obrazek”
Każdemu nowemu członkowi przypisany jest jeden z mafijnych bossów, który staje się jego opiekunem, tytułowym ojcem chrzestnym.
Każdy członek tej mafii musi przestrzegać omerty. Jest to zmowa milczenia, która obejmuje także abstynencję od alkoholu oraz wszelkich narkotyków (jako zabezpieczenie przed wyjawieniem tajemnic w momencie słabości czy odurzenia) Zabronione jest również zapisywanie jakichkolwiek informacji na temat tej organizacji przestępczej przez jej członków.
Źródła:
historyofthecoldwarpodcast.com
gizmaniak.pl
menway.pl
online-mafia.pl
foto główne: ZDF / Lawrence French/AMC
Bezpiecznik.org 