Jednym z najbardziej dramatycznych zdarzeń, jakie może nas spotkać, jest zaginięcie bliskiej osoby. Ciągły strach o jej życie i zdrowie to bez wątpienia traumatyczne przeżycie. Dlatego warto zawczasu zaznajomić się z tym, jak postępować mając do czynienia z nagłym zaginięciem. Niestety, statystyki polskiej policji są jednoznaczne – z roku na rok w naszym kraju ginie coraz więcej osób. Jak zapobiec zaginięciu naszego dziecka? Od czego rozpocząć poszukiwania? Do kogo zwrócić się z prośbą o pomoc? W tym artykule odpowiem na te i wiele innych pytań dotyczących zaginięć, a także przekażę niezbędne informacje, które pomogą lepiej zapoznać się z tym zjawiskiem.
Zgłoś sprawę policji
Na początek chciałabym obalić mit, przez wielu powtarzany do dziś, mianowicie: aby zgłosić zaginięcie należy odczekać 48h. Śmiało można stwierdzić, że ta informacja zyskała miano legendy miejskiej. W przypadku, gdy zaginie ktoś z naszych bliskich należy pamiętać, iż trzeba działać od razu. Nie wolno zwlekać ze zgłoszeniem sprawy na policję, ponieważ jej zadaniem jest poszukiwanie osób zaginionych. Nie istnieje żadna podstawa prawna definiująca w klarowny sposób, ile musi upłynąć od momentu zaginięcia, aby policjant przyjął zgłoszenie. Im szybciej zaczniemy działać, tym większe jest prawdopodobieństwo, że osoba zostanie odnaleziona zdrowa i żywa. Policjantowi należy odpowiadać szczerze i bezpośrednio. Nie wolno nic zataić, nawet jeżeli pojawiają się jakieś wstydliwe czy niewygodne dla nas fakty. Nikt nie ma zamiaru oceniać zaginionego, warto podać jak najwięcej szczegółów dotyczących jego osoby oraz otoczenia, nawet wydających się dla nas nieistotnych z punktu widzenia sprawy, gdyż jest większa szansa na to, że coś przyciągnie uwagę policjanta w kwestii zaginięcia, a to sprawi, iż możliwe będzie szybsze odnalezienie zaginionego. Warto wiedzieć, że nawet drobny lub nieistotny dla nas szczegół w przyszłości może okazać się przełomowy dla jednostki prowadzącej poszukiwania danej osoby.
Poszukiwania
W pierwszej kolejności należy sprawdzić miejsca, w których bliski przebywał najczęściej – ulubiony park, restaurację, deptak oraz zweryfikować, czy o zaistniałej sytuacji nie wiedzą najbliżsi znajomi lub rodzina zaginionego. W sytuacji w której dochodzi do zniknięcia z najbliższego otoczenia danej osoby, należy przeanalizować, jak wyglądały poprzednie dni naszego bliskiego oraz czy podobna sytuacja miała kiedyś miejsce. Przypomnijmy sobie, czy nie zostaliśmy poinformowani o możliwym wyjeździe na delegację, na zakupy czy do punktu usług. Jeśli nie znajdujemy żadnej informacji w domu lub nie otrzymaliśmy jakiejś wiadomości od tej osoby, to skontaktujmy się z miejscem pracy/nauki poszukiwanego. Spróbujmy również porozmawiać z przyjaciółmi lub członkami rodziny. Przy okazji warto ich zapytać kiedy ostatni raz mieli z nim jakikolwiek telefoniczny lub bezpośredni kontakt. W trakcie poszukiwań trzeba zwrócić uwagę, czy czasem nie zaginęły wraz z poszukiwanym jego rzeczy osobiste. Najpierw sprawdźmy dokumenty, portfel, kartę debetową, biżuterię, nieśmiertelnik czy ulubioną torbę. To może oznaczać, że osoba oddaliła się celowo, nikogo o tym nie informując. Codzienność pokazuje, że często dochodzi opuszczenia miejsca zamieszkania celem „resetu” od pracy, związku czy też obowiązków domowych. Warto zaznaczyć, iż zaginięcie to nie tylko urwanie kontaktu z bliskim w podejrzanych okolicznościach, ale także sytuacja, gdy osoba oddali się sama, nikogo o tym nie informując. Jest to precedens o tyle niebezpieczny, że może doprowadzić do stworzenia zjawiska sztucznie wygenerowanej paniki wśród rodziny oraz pozostałego otoczenia danej osoby. Szczególnie budzące niepokój to przypadki, gdy osoba nie przebywa w domu, ale i nie stawiła się w pracy, nie informując o tym współpracowników.
Child Alert
W przypadku, jeśli zaginionym jest dziecko lub osoba, która nie ukończyła 18.roku życia, wykorzystany zostanie child alert. W Polsce za pomysł wdrożenia tego systemu odpowiada Fundacja Itaka, która na co dzień zajmuje się poszukiwaniem osób zaginionych. Child Alert swoje działanie opiera na efektywnym udostępnianiu wizerunku zaginionej młodej osoby w mediach. Skoordynowana współpraca Policji oraz mediów pozwala na szybkie rozpowszechnienie wśród społeczeństwa wizerunku osoby poszukiwanej. Żeby system mógł zadziałać, muszą zostać spełnione pewne kryteria, mianowicie: poszukiwany musi być pełnoletni, zachodzi podejrzenie porwania dziecka lub zagrożenia jego życia, opiekun prawny dziecka musi wydać zgodę na rozpowszechnienie wizerunku, ogłoszenie komunikatu może okazać się pomocne w poszukiwaniach dziecka oraz mamy dane niezbędne do jego przygotowania. Kontynuując wątek zaginięć dzieci pamiętajmy, by w miarę możliwości ciągle mieć na widoku swoją pociechę. Dodatkowo, warto wyedukować ją w kwestii tego, jak zachować się w niebezpiecznej sytuacji. Na przykład, gdy zostanie uprowadzone przez nieznaną mu osobę, powinno od razu głośno krzyczeć pomocy, ponieważ jeśli będzie wołało mamo, tato, to otoczenie może pomyśleć, że jest prowadzone przez rodzica, który właśnie się na coś nie zgodził, przez co dziecko wpadło w panikę. Pomocne również będzie ustalenie z dzieckiem tzw. hasła bezpieczeństwa. Chodzi w nim o to, że jeżeli po dziecko przyjdzie osoba mająca odebrać je np. z przedszkola, to unikniemy sytuacji, w której zostanie ono odebrane przez osobę niepożądaną, czyli nieznającą słowa ustalonego przez bliskich. Może być to każde słowo, np. tak prozaiczne jak pociąg.
Podsumowanie
Należy zwrócić uwagę, iż przypadki zaginięć są bardzo zróżnicowane, stąd każdorazowo należy zastosować inny schemat postępowania w celu wypracowania jak najszybszych postępów w sprawie. Sami nie jesteśmy w stanie przeprowadzić profesjonalnego dochodzenia i poszukiwań, dlatego korzystajmy z możliwości funkcjonariuszy policji, a także organizacji pozarządowych specjalizujących się w tym temacie.