Smok, ryba i samuraj – o znaczeniu tatuaży Jakuzy

Budzi strach, ciekawi, a także… pomaga. Czym właściwie jest Jakuza? To mafia pochodząca z Japonii, której historia sięga ery Edo (1603-1868) i działa do dziś. W jej skład wchodzą z kolei różne podgrupy, a za największą obecnie uważa się Yamaguchi-gumi. Nazywanie ich jednak mafią to jednak uproszczenie, ponieważ sama organizacja nie jest tożsama z mafią występującą we Włoszech czy na Bałkanach. Ich skomplikowana relacja z policją oraz społeczeństwem sprawia, że grupa jest szczególna pod tym względem.

W niektórych miejscach określani są mianem tzw. drugiej policji, zła koniecznego czy jako “prawnicy z ciemnej strony społeczeństwa” (jap. urashakai no benhoshi). Samo członkostwo w organizacji nie jest nielegalne. W kulturze z kolei przedstawiani są zarówno jako typowi przestępcy stosujący przemoc, jak również szanowani biznesmeni.

Adam Szaga podczas jednego z wywiadów stwierdził również, że:

Dzisiejsza jakuza to już nie wytatuowany rzezimieszek, ale osoba, która bardziej przypomina biznesmana

Na czym polega ich działalność?

Nie da się jednak ukryć, że działalność Yakuzy dotyczy głównie wyzysku. Za ich tradycyjny zakres działań wymienia się handel narkotykami, groźby, przekupstwa, handel bronią, przemyt, wymuszenia lichwiarskie i za „ochronę”, kontrolę klubów, barów czy prostytucję oraz hazard. Ostatnimi czasy ich aktywność rośnie również w sferze gospodarki i biznesu. W 2011 roku z kolei, po zniszczeniach spowodowanych ogromnym tsunami i katastrofie elektrowni atomowej w Fukushimie, Jakuza jako pierwsza wysłała około 70 ciężarówek z jedzeniem, wodą, odzieżą i kocami.

Tatuaże

Tym, co najbardziej wyróżnia ich członków, są zdecydowanie tatuaże. Niegdyś tatuaże były po prostu piętnem osoby skazanej za przestępstwa, dziś z kolei stały się symbolem. Im bardziej rozległy i skomplikowany, tym wyższa pozycja osoby, która go nosi. Obecnie nie są wymagane i nie wszyscy członkowie się na nie decydują. Zgodnie z tradycją, która sięga prawdopodobnie czasów 2000 roku p.n.e, tatuaże japońskie (irezumi) wykonuje się poprzez ręczne nakłuwanie i napuszczanie farby pod skórę. Sam zabieg jest więc znacznie bardziej bolesny i długotrwały, a także wyjątkowo drogi.

Główne motywy tatuaży

Ryba Koi

Jeden z najpopularniejszych motywów przedstawia ryby koi, które według starych legend potrafią płynąć w górę wodospadu. Symbolizują one więc wytrwałość w realizacji celów, jak również ukazują, że człowiek przeszedł wiele trudnych doświadczeń w swoim życiu.

Smok

Smoki postrzegane są w krajach azjatyckich w innym świetle, aniżeli na zachodzie. Japończycy postrzegają je jako patronów i strażników ludzkości. Tatuaże z ich motywem są związane zatem z odwagą i oświeceniem. Nie bez znaczenia jest również ich kolor – Czarne smoki oznaczają mądrość i oświecenie. Zielone smoki kojarzą się z naturą, a złotym przypisuje się cnotliwość. Niebieskie z kolei cechują się altruizmem oraz czułością.

Kwiaty wiśni

Wiśnia, czyli „sakura” jest bardzo ważnym motywem w kulturze japońskiej. Jej natura oraz krótka żywotność symbolizują ludzkie życie, które jest ulotne, acz pełne kolorów i piękna. Tatuaże kwiatów wiśni określają ludzi rozumnych, rozumiejących los.

Maska Oni

Oni to wysokie przerażające demony, najczęściej z czerwoną lub niebieską skórą. W legendach zsyłają choroby i szaleństwo wedle uznania, a ich ulubionym pożywieniem jest ludzkie mięso. Tatuaż z ich maską symbolizuje wiarę w świat nadprzyrodzony, w tym duchy i demony, które wymierzają ludziom nieprawym kary.

Tygrys

Symbolizują one odwagę i siłę. Wybierane w celu wytatuowania mają przyczynić się do ochrony przed pechem, chorobami oraz złymi duchami. W japońskim folklorze tygrysy są jednym z czterech świętych zwierząt żywiołów.

Pies Foo

Zwane są również lwami Buddy, które strzegą świątyń. Często można zobaczyć ich posągi właśnie przed japońskimi świątyniami. Jako tatuaże mają za zadanie chronić posiadacza przed złem i niebezpieczeństwem.

Samuraj

Motyw samurajski ma spore znaczenie dla członków Jakuzy. Uważają bowiem, że są obrońcami starożytnej japońskiej tradycji i podążają drogą Bushido (drogą wojownika). Choć w rzeczywistości ich początkowe relacje z samurajami były tak naprawdę dość burzliwe. Zmieniło się to jednak w okresie Edo i Meiji. Tatuaż z kolei reprezentuje odwagę oraz lojalność wobec ugrupowania, jak również swego rodzaju dumę z własnego kodeksu postępowania.

Wąż

Według folkloru węże są symbolem władzy, dobrego zdrowia oraz mądrości. Posiadają jednak i drugą stronę medalu, w której są utożsamiane z pechem i chorobami. Tatuaże z ich motywem wedle wierzeń mają chronić przed nieszczęściem, a posiadacza uczynić mądrym.

Pozostałe:

Feniks

Ten pojawiający się w wielu kulturach i mitach ognisty ptak, który miał odradzać się z popiołów, również wykorzystywany jest w sztuce irezumi. Reprezentuje odrodzenie, zwycięstwo oraz ogień.

Czaszki

Najczęściej oznaczają po prostu cykl życia i szacunek dla przodków. Mogą być również symbolem zmiany

Namakubi

Czyli inaczej odcięte głowy, najczęściej przebite małym tanto (japoński nóż). Oznaczać mogą zarówno odwagę jak i… szacunek dla pokonanego wroga. Dodatkowo taki tatuaż pełni również formę odstraszającą, mówiącą „nie zadzieraj ze mną”. Historycznie pochodzenie tego motywu związane jest z samurajską tradycją łowienia głów na polach bitew.

Piwonia

W Japonii kwiat ten kojarzony jest z bogactwem oraz elegancją. Nosi również miano Króla Kwiatów i w tym przedstawieniu symbolizuje męską postawę i dobrobyt.

Chryzantema

Są symbolem rodziny cesarskiej. Uważana jest za kwiat słoneczny, której płatki promieniują na zewnątrz jak płomienie. Środek kwiatu reprezentuje status społeczny cesarza pośrodku wszystkich rzeczy. Tatuaż taki reprezentuje sobą długowieczność i radość. Bardzo często można je zauważyć w połączeniu z tatuażami smoków

Lotos

Te związane z religią buddyjską kwiaty ukazują codzienną walkę życia, duchowe przebudzenie oraz metaforyczną podróż przez żywot, aż na wyższy poziom istnienia.