STRAŻ GRANICZNA W SYSTEMIE BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

Straż Graniczna jest jedną z najpotrzebniejszych formacji związanych z systemem bezpieczeństwa państwa. Istotna rola oraz wypełniane zadania znacząco wpływają na stan bezpieczeństwa w kraju. Ochrona granic państwowych zasadniczo wpływa na spójność i integralność terytorialną, ekonomiczną oraz społeczną. Na czym polega praca w szeregach Straży Granicznej? Dlaczego jest tak istotnym elementem systemu bezpieczeństwa państwa?

STRAŻ GRANICZNA – DEFINICJA

Straż Graniczna jest to “jednolita, umundurowana i uzbrojona formacja, której zadaniem jest ochrona i kontrola polskich granic oraz sprawowanie kontroli nad ruchem granicznym w Rzeczypospolitej Polskiej”. Według ustawy o Straży Granicznej z 12 października 1990 r. Straż Graniczna jest “jednolitą, umundurowaną i uzbrojoną formacją przeznaczoną do ochrony granicy państwowej, kontroli ruchu granicznego oraz zapobiegania i przeciwdziałania nielegalnej migracji”.

HISTORIA OD 1990 r.

Straż Graniczna wbrew pozorom jest bardzo młodą formacją. Swoje struktury zaczęła formować w 1990 r. Była następstwem Korpusu Ochrony Pogranicza oraz Wojsk Ochrony Pogranicza. Straż Graniczna powstała w odpowiedzi na nadchodzące zmiany związane z rozpadem bloku wschodniego oraz z powstaniem nowego porządku społeczno-ekonomicznego w Europie Środkowo-Wschodniej. Polska była również krajem, który znaczący dążył do integracji z Zachodem oraz z innymi państwami europejskimi. Szczególną kwestią był również brak poczucia zagrożenia ze strony sąsiadów Polski. Ważnym czynnikiem, który doprowadził do powstania Straży Granicznej był stale zmieniający się ład ustrojowy na przełomie lat 80. i 90. w Polsce. Straż Graniczna miała być odpowiedzią na postępujący rozwój oraz modernizację, która była istotna w tamtym okresie. Straż Graniczna stała się formacją policyjną zajmującą się ochroną granic oraz kontrolą ruchu granicznego.

ZADANIA STRAŻY GRANICZNEJ

Odwołując się do ustawy o Straży Granicznej można wymienić jej najważniejsze zadania. Straż graniczna zajmuje się “ochroną granicy państwowej, organizowaniem i dokonywaniem kontroli ruchu granicznego, nadzorem nad eksploatacją polskich obszarów morskich oraz przestrzeganiem przez statki przepisów obowiązujących na tych obszarach. Do jej zadań należy również gromadzenie informacji dotyczących ochrony granicy państwowej , przechowywanie oraz aktualizowanie dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej, ochrona znaków oraz urządzeń wykorzystywanych do ochrony granicy państwowej, prowadzenie obserwacji statków powietrznych i obiektów latających, ochrona granicy w przestrzeni powietrznej, zwalczanie nielegalnego transportu. Straż Graniczna zajmuje się również zapobieganiem, rozpoznawaniem oraz wykrywaniem przestępstw i wykroczeń, ściganiem sprawców.”

Straż Graniczna do dyspozycji posiada m.in. karabiny maszynowe, siatki obezwładniające, okręty patrolowe, helikoptery, poduszkowce oraz materiały wybuchowe. Według statystyk z roku 2021 Straż Graniczna liczy blisko 18 tysięcy funkcjonariuszy.

JAK DOSTAĆ SIĘ DO STRAŻY GRANICZNEJ?

Kandydat ubiegający się o stanowisko w Straży Granicznej musi przejść przede wszystkim egzaminy kwalifikacyjne. Powinien posiadać co najmniej wykształcenie średnie, korzystać w pełni z praw publicznych. Przyszły funkcjonariusz tej formacji nie mógł być karany w przeszłości za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Bardzo ważną kwestią jest umiejętność podporządkowania się dyscyplinie oraz dobra sprawność fizyczna. Najważniejszym elementem jest poddanie się “procedurze kwalifikacyjnej oraz zdanie egzaminów w jednym z Ośrodków Szkolenia Straży Granicznej w Polsce”.

PODSUMOWANIE

Straż Graniczna jest zorganizowaną, ciągle rozwijającą się formacją dostosowującą się do panującej i stale zmieniającej się sytuacji na świecie. Podejmuje współpracę z innymi jednostkami dbającymi o bezpieczeństwo w kraju tj. Siły Zbrojne RP czy ABW. Ciągłe zmiany oraz współpraca z innymi podmiotami jest konieczna w celu prawidłowego funkcjonowania Straży Granicznej.